>> Download de pdf met QR-codes.


We schrijven begin oktober 2025.
Met één pennentrek, onmiddellijk ingaand op 1 januari 2026, zonder concrete motivering, zonder voorafgaandelijke evaluatie, zonder overgangsregeling en zonder enig contact wordt een jaarlijkse steunbijdrage van de Vlaamse regering aan het Milieubootproject van € 300.000 op nul euro gebracht.

Wat al meer dan 30 jaar ononderbroken ervaren wordt als een geslaagd, aantrekkelijk, inspirerend en door de sector hoog gewaardeerd steunpunt en project van publiek-private coöperatie in het domein van de educatie en communicatie over water, waterlopen en integraal waterbeheer in Vlaanderen dreigt nu, plots, zonder enig overleg, ‘op een diefje’ stopgezet te worden en definitief verloren te gaan. Met als enige aangegeven, algemene reden: ‘besparen’.

In een domein van het maatschappelijk leven waar de mensen zelf, via hun gedrag en houding, een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren om bestaande en toekomstige problemen in verband met water, waterlopen en waterbeheer in een context van klimaatverandering, op te lossen of te voorkomen, zoals bijvoorbeeld, inzake waterverbruik en -verontreiniging, ontharding van de bodem, insijpeling bevorderen, opvangen en hergebruik van regenwater, groenaanplant, vermindering CO2, verdroging, overstromingen enz., geeft onze overheid o.m. door haar voornemen in verband met de Milieuboot toch wel echt het verkeerde signaal.

En daardoor wordt de vzw Milieuboot als uitvoerende partner van deze publiek-private samenwerking, bovendien ook meteen opgezadeld met een voorspelbaar faillissement (o.m. als gevolg van de uitbetaling aan enkele professionele medewerkers met grote anciënniteit), en wordt ook de reservering van meer dan 5000 ingeschreven deelnemers aan het milieubootprogramma in het voorjaar 2026 gecanceld. Het gaat hierbij om overwegend onderwijsinstellingen uit Oost- en West-Vlaanderen.

Het drastisch voorstel van Vlaamse Minister van Omgeving aan de Vlaamse regering en aan het Vlaams Parlement om de betoelaging aan het milieubootproject op korte termijn én volledig te stoppen, lokt grote verontwaardiging uit in gans Vlaanderen.

Wordt van de terechte besparingsnoodzaak binnen de Vlaamse begroting in dit geval misbruik gemaakt om op onredelijke wijze en met veel willekeur of/en met weinig inzicht, de botte bijl te hanteren? Of moet in deze budgettair heel moeilijke tijden precies nog meer dan anders, de noodzaak blijven bestaan om doordachte en zinvolle keuzes te maken en daardoor te vermijden dat het spreekwoordelijke kind met het badwater worden weggegooid?

In het geval van de Milieuboot gaat het om een uitgebreide werking inzake educatie en communicatie over de maatschappelijk, ecologisch en economisch steeds belangrijker wordende thema’s als water, waterlopen, natte natuur en ‘integraal waterbeheer’ in Vlaanderen.
Sinds 1992 organiseert De Milieuboot educatieve milieuboottochten voor scholen, verenigingen, gemeenten en het brede publiek op het gehele grondgebied van Vlaanderen.
Jaarlijks nemen meer dan 10.000 deelnemers deel aan haar intensieve en interactieve programma’s over de vermelde thema’s in een perspectief van duurzaamheid en de toekomst die we voor de volgende generatie willen.
De Milieuboot gebruikt daarbij de unieke, attractieve mobiele leeromgeving van een varend schip om de belevingswaarde te versterken en authentieker te maken.
Daarbij wordt de begeleiding steeds zo goed mogelijk afgestemd op het kennis- en ervaringsniveau, de leeftijd en andere kenmerken van de deelnemende personen en groepen.
Een tentoonstelling aan boord, toegespitst en uitgewerkt in functie van de zone die bevaren wordt, ondersteunt het geheel.

Voor ons en voor de overheid vormde een intensieve en deskundig begeleide educatieve activiteit met een heel passende setting, namelijk op een boot, varend in de eigen streek, een uitgelezen mogelijkheid tot echte beleving en interactie. Dat is echt wat anders dan in een klas op een beeldscherm een theoretische les volgen. Medewerkers van de Milieuboot vinden het fijn dat een groot deel van deelnemers bestaat uit jongeren. Hoewel ook andere doelgroepen zeker welkom zijn. Daartoe gestimuleerd door de Milieuboot integreren veel Vlaamse leraars deze deelname van hun leerlingen en studenten aan een begeleide milieuboottocht in een bredere context van leren over water, de kringloop van het water, het waterbeheer, de vele functies van water, en daarbij vormt een begeleide boottocht op het water, de beleving op het terrein, het hoogtepunt.

Naast deze kernactiviteit kunnen onderwijskringen, milieu- en natuurverenigingen, landbouwkringen, culturele verenigingen, gemeenten e.a. bij de Milieuboot in Aalst terecht voor extra info- en documentatie omtrent alle Vlaamse bevaren waterwegen.
Die kennis is aanvullend bij de info die beschikbaar is via de bevoegde overheidsdiensten zoals het Departement Omgeving, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Vlaamse Waterweg, Aquafin, de verschillende gemeenten, provincies en drinkwaterbedrijven, e.a..

Maar in een wereld van bijna onuitputtelijk hoeveelheden digitale info en content, correct of fake, al of niet ingekleurd om gelijk welk nevenbelang te dienen, is echt kunnen begrijpen van relevante aspecten die met ons leven te maken hebben, van groot belang.
Zeker voor jongeren die in een groeiproces zitten zijn passende methodiek, begrijpbare taal en juiste invalshoeken, steunend op wetenschappelijke kennis, van essentieel belang.

Vele Vlaamse onderwijsinstellingen en leraars beschouwen de werking van de Milieuboot en de daarbij aansluitende steeds actueel gehouden info en documentatie en de gebundelde kennis over ons water en waterlopen, als een referentie.

Samen gaan we op campagne om de Milieuboot te redden.
Mogen we op uw effectieve steun rekenen?


Waarom De Milieuboot heel belangrijk is

  • Educatie in actie: De Milieuboot biedt intensief ervaringsgericht leren aan boord van een boot, wat leidt tot blijvende gedragsverandering bij jongeren.
  • Toegankelijk voor iedereen en zeer ruim bereik: Dankzij de subsidie van de overheid kunnen scholen en andere groepen uit alle hoeken van Vlaanderen deelnemen tegen een betaalbare deelnameprijs. Na Natuurpunt, de veruit grootste natuurvereniging in Vlaanderen, bekleedt De Milieuboot wat betreft het aantal bereikte actieve deelnemers, goed gespreid over het gehele grondgebied van Vlaanderen, een tweede plaats.
  • Bewezen impact: Evaluaties tonen aan dat deelnemers na een boottocht meer kennis hebben over waterbeheer en milieuproblemen én gemotiveerd zijn om actie te ondernemen bij zichzelf en in hun eigen leefomgeving.
  • De evaluaties van de leraars van de deelnemende onderwijsinstellingen en van de groepsverantwoordelijken van verenigingen worden blijvend gekenmerkt door hoge waarderingscijfers.
  • Samenwerking met regionale, provinciale en lokale overheden: De Milieuboot werkt niet alleen nauw samen met het Departement Omgeving, maar ook met provincies, gemeenten, De Vlaamse Waterweg nv, de Vlaamse Milieumaatschappij, het Agentschap Natuur en Bos, Aquafin, … wat haar verankering in het Vlaamse landschap versterkt.
  • Studiedagen: Naast de educatieve milieuboottochten werkt De Milieuboot samen met o.a. Grenzeloze Schelde en Natuurpunt aan studie- en belevingsdagen rond Sigmaprojecten en ontwikkelde educatieve pakketen over de Sigmagebieden in de Durmevallei. Ook een visienota over integraal waterbeleid in de Zenne- en Dendervallei wordt eerstdaags afgewerkt.
    Samen met Coördinatie Zenne en Natuurpunt werkt Dde Milieuboot mee aan studie en belevingsdagen over de problematiek van de Zennevallei in de nabijheid van een grootstedelijke context.
  • Communicatie: De Milieuboot geeft nieuwsbrieven en verschillende publicaties uit waarbij de thema’s waterlopen, natte natuur, biodiversiteit, water- en klimaatbeleid ruim verspreid worden naar een divers publiek.

Gevolgen van de afschaffing

Zonder subsidie zal De Milieuboot haar werking moeten stopzetten. Jongeren en volwassenen zullen geen toegang meer hebben tot deze unieke vorm van milieueducatie. Een waardevol instrument in de strijd tegen klimaatverandering en watervervuiling dreigt verloren te gaan.


Actieplan: strijd voor behoud van de subsidie

De Milieuboot blijft niet bij de pakken zitten. De organisatie kondigt volgende acties aan:

  • Petitie online: Een brede sensibiliseringscampagne wordt gelanceerd om steun te verzamelen van burgers, scholen en lokale besturen.
    www.openpetition.eu/be/petition/online/red-de-milieuboot-onze-missie-in-gevaar
  • Publiekscampagne ‘Jouw verhaal telt!’:Heb jij ooit deelgenomen aan een educatieve milieuboottocht van vzw De Milieuboot? Dan weten jij en wij: dit was méér dan een uitstap. Het was een ervaring die blijft hangen - over water, natuur en duurzaamheid. Maar nu dreigt onze werking te verdwijnen door het wegvallen van subsidies. Daarom: deel je herinnering, foto of ervaring en help ons aantonen waarom De Milieuboot moet blijven bestaan.
    Post op social media met #RedDeMilieuboot en @milieuboot en stuur je getuigenis ook door naar info@milieuboot.be.
    Samen houden we deze unieke werking drijvend!
    www.facebook.com/milieuboot | www.instagram.com/demilieuboot
  • Overleg met beleidsmakers: Er worden gesprekken aangevraagd met de minister van Omgeving en/of medewerkers, maar evenzeer met de Vlaamse Regering en het Vlaams Parlement om de maatschappelijke meerwaarde van De Milieuboot te onderstrepen.

Oproep aan het publiek

De Milieuboot roept iedereen op om haar missie te steunen.
Samen kunnen we ervoor zorgen dat milieueducatie op het water blijft bestaan.
Wil jij mee het verschil maken? Steun De Milieuboot:

  • Teken onze petitie en deel dit bericht. Samen houden we onze educatieve missie drijvend!
    www.openpetition.eu/be/petition/online/red-de-milieuboot-onze-missie-in-gevaar
  • Deel jouw ervaring. Wat heeft een educatieve milieuboottocht met jou gedaan? Wat heb je geleerd, gevoeld, onthouden? Heb je een leuke foto genomen aan boord die je met ons wil delen?
    Jouw getuigenis kan het verschil maken. Samen willen we aantonen hoe belangrijk deze werking is - voor scholen en burgers, voor het milieu, voor de toekomst. Stuur je verhaal, foto’s of herinneringen naar info@milieuboot.be of post op sociale media met #RedDeMilieuboot en @milieuboot. Laat jouw stem meevaren!
    www.facebook.com/milieuboot | www.instagram.com/demilieuboot
<