Project Seine-Schelde: een nieuwe scheepvaartroute

Het Scheldebekken en het Seinebekken in Noord-Frankrijk zijn twee van Europa‘s belangrijkste industriële regio's. Toch bestaat er tussen beide regio‘s geen grote vaarweg voor container- en vrachtschepen. Met het project Seine-Schelde willen Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen daar iets aan doen. Het is de bedoeling om de doorvaart mogelijk te maken voor schepen tot 1350 ton en voor duwkonvooien tot 4500 ton. Met de realisatie van het project zal Noord-Frankrijk via Vlaanderen via het water verbonden zijn met de Schelde- en Rijndelta in Nederland en Duitsland. Een gigantisch project dus dat in de toekomst een alternatief moet bieden voor het goederenvervoer op de weg.

De realisatie van dit project vergt uiteraard grootse investeringen en inspanningen.

Het bruikbare deel van de vaarweg moet schepen tot minstens 3,5 meter diep en 11,40 meter breed toelaten. Om vrachtschepen met drie lagen containers onder bruggen door te laten, is overal een vrije hoogte van 7 meter nodig over een breedte van 35 meter. Duwkonvooien tot 185 meter lang moeten vlot de bochten kunnen nemen en ze moeten elkaar minstens op een aantal vaste locaties kunnen kruisen. De sluizen moeten ook groot genoeg zijn om deze vaartuigen te kunnen schutten.

Wat staat er te gebeuren?

In Frankrijk wordt binnenkort de Oise tussen Conflans-Sainte-Honorine en Compiègne verdiept en van Compiègne tot Cambrai zal over een afstand van 106 kilometer een nieuw kanaal, het Canal Seine-Nord Europe, gegraven worden. Nu is dat een ontbrekende schakel.

In Vlaanderen loopt het traject in hoofdzaak via de Leie, het Afleidingskanaal van de Leie en de Ringvaart rond Gent naar het Kanaal Gent-Terneuzen. Ook hier moeten heel wat aanpassingen gebeuren. Er komen nieuwe sluizen, bruggen worden verhoogd of herbouwd, passeerstroken worden aangelegd en in de gekanaliseerde Leie is een grotere diepgang van 1 meter nodig, wat betekent dat er gebaggerd moet worden.

De Leie in Kortrijk

Doortocht door de steden

In Kortrijk is de Leie de voorbije vijftien jaar al aangepast aan het moderne scheepvaartverkeer. Het tracé van de rivier in het stadscentrum is rechtgetrokken, de vaarweg is verbreed en er zijn vier nieuwe bruggen. Momenteel wordt gewerkt aan de beweegbare Budabrug in het centrum. Midden 2013 zou de Leie in Kortrijk klaar zijn om in twee richtingen schepen tot 1.350 ton te laten passeren.

Impressie van hoe de Leie in Wervik er straks misschien uitziet.

De werken bieden ook de kans om de Leiesteden terug dichter bij het water te brengen.
In Kortrijk zijn de resultaten opvallend en ook in Deinze is de Leie weer positief aanwezig in het stadsbeeld.
In Harelbeke, waar vooral een nieuwe sluis komt, wordt de Leiedoortocht volop voorbereid. In samenspraak met de stad zal Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z)er de hele omgeving van de Leie aanpakken. Volgens de vooropgestelde planning starten de werken daar in 2014.
Ook in Wervik zullen de Leieoevers een echte verblijfsplek worden waar het aantrekkelijk is om te kuieren en te wandelen. De werken zouden er nog voor de zomer van 2013 van start gaan.

Passeerstroken

De passeerstroken die Waterwegen en Zeekanaal NV op de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie voorziet, moeten kruisend verkeer van duwkonvooien mogelijk te maken. Zo‘n passeerstrook is een aanmeerplaats van ongeveer 230 meter lang waar een duwkonvooi kan wachten tot een ander konvooi dat uit de andere richting komt, gepasseerd is.
In Machelen werd bv. in het najaar van 2012 gestart met de bouw van zo‘n passeerstrook. Om de passeerstrook te realiseren moet de vaarweg verbreed worden.
In april 2013 wordt ook in het centrum van Nevele gestart met de aanleg van een passeerstrook. Tegelijk zullen er een aantal bochten op het Afleidingskanaal van de Leie verbreed worden. De bochtverbredingen zijn nodig om schepen met een lengte van 185 meter (laadvermogen 4500 ton) toe te laten.

Sluizencomplex in Evergem

Sluizen

In Evergem is sinds 2009 een nieuw sluizencomplex in gebruik dat twee duwkonvooien in een keer kan schutten. In Harelbeke komt een nieuwe sluis, ook in Sint-Baafs-Vijve.

Rivierherstel

In het project Seine-Schelde gaat ook veel aandacht naar rivierherstel: oevers krijgen een natuurvriendelijke versterking, fauna en flora krijgen meer kansen, oude rivierarmen worden in ere hersteld, en goede voetgangers- en fietspaden zorgen dat iedereen ervan kan meegenieten. Om dit te realiseren werkt W&Z nauw samen met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en lokale verenigingen. Voor het studiewerk wordt onder meer een beroep gedaan op de Universiteit Gent (UGent) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO).

Overzicht van de geplande werken

Op www.seineschelde.be vind je een overzicht van welke werken op welke locaties gepland zijn of bezig zijn. Je kan er lezen waar er nieuwe sluizen komen, welke bruggen verhoogd of herbouwd worden, waar passeerstroken aangelegd worden, hoe rivierherstel gerealiseerd wordt, enz.