|
Ook Oost-Vlaanderen wordt af en toe getroffen door wateroverlast. Om dat probleem aan te pakken zijn er bufferbekkens aangelegd, natuurlijke overstromingsgebieden ingericht, pompstations en bypasses gebouwd, …. Maar er zijn nog meer maatregelen nodig. Computermodellen moeten de knelpunten bepalen, wat de oorzaken van die knelpunten zijn en hoe we ze kunnen aanpakken.
 |
|
Wateroverlast in Haasdonk |
 |
|
Overstromingen in Dendermonde, januari 2016 |
Ruimte is schaars en kostbaar
Maatregelen tegen wateroverlast komen bijna altijd neer op het zoeken van nieuwe ruimte voor
het teveel aan water. Maar het wordt altijd maar moeilijker om deze nieuwe ruimte te vinden en
te verwerven. De ruimte in Vlaanderen is zo schaars en bijgevolg kostbaar geworden dat niemand
ze nog graag afstaat voor het algemeen belang, ook al wordt een faire vergoeding geboden. Het is
dus absoluut nodig dat de maatregelen die zullen genomen worden maximaal effect hebben en liefst zo
weinig mogelijk ruimte innemen.
Bepalen van knelpunten en mogelijke maatregelen
Een computermodel moet eenduidig bepalen welke knelpunten in een stroomgebied van belang zijn,
wat de oorzaken ervan zijn en welke maatregelen nodig zijn.
Modellen testen impact van ingrepen
Belangrijke en zeker grootschalige ingrepen op vlak van waterbeheer vragen enorme technische
en financiële inspanningen en moeten dus heel zorgvuldig uitgedacht en gepland worden. Om het
effect van geplande ingrepen in een stroomgebied uit te testen, maakt men tegenwoordig gebruik
van computermodellen. Deze laten toe om de hele waterhuishouding van een bepaald gebied in kaart
te brengen en het effect van elke wijziging op het gehele systeem op voorhand in te schatten en
zorgvuldig af te wegen. Bovendien kan de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) de modellering ook
gebruiken om overstromingen te voorspellen (via de portaalsite
www.waterinfo.be), zodat hulpdiensten en inwoners sneller kunnen anticiperen op
dreigende wateroverlast.
Waar een computermodel rekening mee houdt
Een modelleringsstudie omvat:
-
een inventarisatie van (de watergerelateerde aspecten van) het stroomgebied
-
de topografische opmeting van de waterlopen en de hydraulische constructies
-
een meetcampagne waarbij vooral gefocust wordt op het bepalen van de toestromende
debieten naar het waterlopenstelsel via het gekoppelde grachten- en rioleringsstelsel
-
een hydrologische studie voor de opmaak van een hydrologisch model dat moet toelaten
om de afvoer naar het stelsel adequaat te simuleren
-
een hydraulische modellering waarbij knelpunten in het stelsel en het overstromingsrisico
in het stroomgebied worden ingeschat
-
het voorstellen van remediërende maatregelen om de opgesomde knelpunten op te lossen
waarbij de meest effectieve, (kosten)efficiënte en duurzame oplossingen aangebracht worden
die ook rekening houden met de geschatte toekomstige impact van de klimaatverandering.
Tegenwoordig is een computermodel bijna een vereiste geworden als eerste stap voor het uitvoeren
van belangrijke waterbouwkundige werken op het terrein. Voor het verkrijgen van de stedenbouwkundige
vergunningen moet immers een antwoord gegeven worden op vragen over de frequentie van onder water
komen en het beoogde veiligheidsniveau. Bovendien kan alleen via een model een degelijke onderbouwing
en motivering worden geformuleerd als er gronden moeten verworven worden.
Opmaak van computermodellen in Oost-Vlaanderen
Momenteel lopen er in Oost-Vlaanderen overheidsopdrachten voor de opmaak van twee
computermodellen: één voor het stroomgebied van de Duivebeek/Rosdambeek in De Pinte, en
één voor de Linkerscheldeoever in het noorden van het Waasland. Op basis van de analyses
zal blijken welke instanties initiatief moeten nemen om de knelpunten aan te pakken.
Dit artikel verscheen in
Nieuwsbrief De Waterstand, september 2016.
De Nieuwsbrief informeert
over het waterbeleid van de Provincie Oost-Vlaanderen.
|
Terug