De Milieuboot Nieuwsbrief 95 | juli 2020

NIEUWS UIT DE DURMEVALLEI

In de Durmevallei zijn nieuwe werken van start gegaan in het kader van het Sigmaplan, dat een grotere veiligheid tegen overstromingen koppelt aan de ontwikkeling van bijzondere riviernatuur. Aan het natuurgebied De Bunt in Hamme is, na de aanleg van een ringdijk, nu de bouw van twee sluizen gestart. In het Klein Broek in Temse zijn bodemsaneringswerken begonnen.
De Bunt zal in de toekomst in werking treden als gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij. Het Klein Broek wordt de komende jaren omgevormd tot getijdennatuurgebied.

Projectkaart Durmevallei (Klik op de kaart om te vergroten)

Het Sigmaplan

Met dat Sigmaplan beschermen De Vlaamse Waterweg nv en Natuur en Bos van de Vlaamse overheid Vlaanderen beter tegen overstromingen uit de Schelde en haar bijrivieren en zorgen voor de ontwikkeling van bijzondere riviernatuur.
De gecontroleerde overstromingsgebieden, de ontpolderingen en de veerkrachtige natuur die het Sigmaplan realiseert zijn een troef in de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

In de Durmevallei is het Sigmaplan actief op verschillende locaties verspreid over Hamme, Temse, Waasmunster, Zele en Lokeren. We nemen een kijkje in De Bunt in Hamme en het Klein Broek in Temse.




De Bunt

De Bunt - een toekomstig GOG-GGG

De eerste fase in de werken is al een tijdje klaar. Rond het natuurgebied De Bunt in Hamme werd een ringdijk aangelegd die de achterliggende gebieden beschermt tegen wateroverlast wanneer De Bunt in werking zal treden als gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij (GOG-GGG). De Bunt zal rivierwater opvangen en zo de Schelde- en Durmevallei beter beschermen tegen wateroverlast. Tegelijk zal er unieke zoetwatergetijdennatuur tot ontwikkeling komen. Het gebied fungeert zo als klimaatbuffer.

Nu is de volgende stap gestart: de bouw van twee sluizen. Er komt een uitwateringssluis in de Scheldedijk en een in- en uitwateringssluis in de Durmedijk. Langs de in- en uitwateringssluis stroomt tweemaal per dag op het ritme van het getij rivierwater in en uit het gebied. Zo ontwikkelen zich in De Bunt slikken en schorren met riet en wilgenvloedbos. Tijdens de bouw van de sluizen zal het jaagpad langs de Durme en de Schelde afgesloten zijn. Het einde van de werken is voorzien tegen 2022.

De Bunt (Klik op de kaart om te vergroten)

Als laatste stap wordt een overloopdijk gecreëerd: twee stukken dijk langs de Durme en de Schelde worden verlaagd. Deze werken staan gepland in 2024. Bij stormtij, een combinatie van springtij en een noordwesterstorm op de Noordzee dat gemiddeld enkele keren per jaar voorkomt, stijgt het waterpeil op de Schelde en de Durme. Overtollig water stroomt dan over de overloopdijk en wordt opgevangen in De Bunt. Het water stroomopwaarts komt lager te staan. Zo vermindert de druk op de dijken en daalt de kans op dijkbreuken. Zodra het peil op de rivieren is gedaald, stroomt het rivierwater door de sluizen terug naar de Schelde en de Durme.

In 2025 moet De Bunt volledig operationeel zijn als gecontroleerd overstromingsgebied.

Om de Scheldevallei beter te wapenen tegen de gevolgen van de klimaatverandering kunnen een aantal Sigmagebieden waaronder De Bunt rekenen op ondersteuning van Europa via het project LIFE Sparc. Dat voorziet in bijkomende financiering en kennisdeling met andere landen.




Klein Broek

Het Klein Broek - een toekomstig getijdennatuurgebied

In het Klein Broek in Temse zijn bodemsaneringswerken gestart. Het gebied wordt de komende jaren omgevormd tot getijdennatuurgebied. Maar voor de natuur haar gang kan gaan moet een stukje in het noorden van het binnengebied van het Klein Broek gesaneerd worden. Het deed immers jarenlang dienst als huisvuilstort van Elversele.

Wat gebeurt er de komende jaren in het Sigmagebied Durmevallei?

Het grootste deel van het stortmateriaal is stabiel en kan de bodem of het grondwater dus niet verontreinigen. Maar voor een klein deel van het afval is dat risico er wel. Die materialen worden nu in opdracht van De Vlaamse Waterweg nv uitgegraven en afgevoerd. Het resterende afval, dat geen verontreiniging veroorzaakt, wordt afgedekt zodat het niet in het Durmewater terechtkomt wanneer het gebied onder invloed van het getij komt te staan. Het volledige stort uitgraven is niet duurzaam, omdat het afval dan gewoon op een andere stortplaats zou terecht komen. Afdekken is een perfect veilige oplossing.

Nog voor de zomervakantie zal een ringdijk rond het Klein Broek en het nabijgelegen Groot broek in Waasmunster gebouwd worden. Die dijk zorgt ervoor dat de buurtbewoners gevrijwaard blijven van wateroverlast. Volgend jaar komen er twee pompstations die het overtollig oppervlaktewater, zoals regenwater dat zich aan de buitenkant van het gebied verzamelt, via het ontpolderde gebied zullen afvoeren naar de Durme.

Als allerlaatste stap, in 2022, worden bressen gemaakt in de bestaande dijk langs de Durme. Zo kan de rivier op het ritme van eb en vloed in het gebied stromen en zijn werk doen.

Het resultaat is een slikken- en schorrengebied waarin riet en wilgenvloedbos groeit, een gedroomde habitat voor tal van bijzondere dieren.

In de Durmevallei kun je eindeloos wandelen, fietsen en varen. Ontdek het aanbod!
Grenzeloze Schelde biedt heel wat activiteiten aan om de Durmevallei te voet, met de fiets of per boot te komen verkennen. Bekijk de activiteitenkalender.



Foto's en kaarten: © https://sigmaplan.be

Reacties op de nieuwsbrief en/of voorstellen voor artikels zijn welkom

Het project Educatieve Milieuboottochten wordt gesubsidieerd door het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid.
De Milieuboot vzw - De Gheeststraat 16 - 9300 Aalst - tel. 053 72 94 20
| www.milieuboot.be | Uitschrijven | Privacy |