Voor de inspectie van de bovengemeentelijke rioleringsinfrastructuur werkt Aquafin met een risico-gebaseerd inspectieprogramma. Buizen die hoog-kritisch zijn doordat ze bijvoorbeeld onder een spoorweg door lopen of midden in een handelskern liggen, worden vaker geïnspecteerd dan leidingen waarvan de ecologische, maatschappelijke en gevolgschade eerder gering is. Ook de leeftijd van de riool en het type leiding, bepalen of ze al dan niet kritisch is. “Door de inspecties te organiseren volgens het risicoprofiel van de riolen, worden de middelen ingezet daar waar ze het meest renderen,” vertelt David Mous, business unit manager bij Aquafin. “We kunnen dan tijdig ingrijpen en een riool herstellen of renoveren in plaats van ze later misschien helemaal te moeten vervangen, wat duurder is en meer hinder veroorzaakt.”
Behalve voor de bovengemeentelijke infrastructuur past Aquafin die methodiek vandaag ook al toe bij steden of gemeenten die een asset managementplan wensen. Mous: “Belangrijk is een goede afstemming met de klant. Beantwoordt het risicoprofiel aan de ervaringen en inschatting van de stad of gemeente? We kijken ook naar het grotere plaatje zodat we geen kansen laten liggen om eventueel aan te sluiten op geplande wegwerkzaamheden. Verder zijn we continu op zoek naar innovatieve technieken om onze service te verbeteren en bijvoorbeeld rioolinspecties sneller en goedkoper uit te voeren.”
 |
Inhaalbeweging
Vandaag hebben nog maar weinig gemeenten ingezet op asset management van hun rioleringsstelsel. De kennis van de toestand waarin de infrastructuur verkeert, is daardoor gering. En dat brengt risico’s met zich mee die het Vlaamse Gewest nu in kaart wil gebracht zien.
Door de uitgebreide ervaring die Aquafin heeft op het vlak van asset management, kreeg het bedrijf de taak om de standaarden en minimumvereisten te bepalen voor de opmaak van een risicokaart, inspectieplan en toestandskaart van de gemeentelijke riolen over heel Vlaanderen. De gemeenten blijven wel eindverantwoordelijke voor de uitvoering en de rapportering. Die rapportering zal digitaal en geautomatiseerd verlopen. Aquafin onderzoekt momenteel hoe het Vlaamse Gewest en de gemeenten op elk moment een goed zicht kunnen hebben op de toestand van de riolen, bijvoorbeeld door een nieuw te ontwikkelen statustool.
ASSET MANAGEMENT DRAAGT BIJ TOT ONS DUURZAAMHEIDSBELEID

"Door krimpende budgetten en steeds grotere eisen moet je als stad scherpe keuzes maken voor de lange termijn"
Maarten Colaes | © Foto: frederikbeyens |
De stad Lier beheert zelf haar rioolstelsel. Voor een aantal specifieke deeltaken doet ze sinds twee jaar een beroep op de expertise van Aquafin. Eerder dit jaar besliste de stad om ook voor het asset management van haar ondergronds patrimonium samen te werken met Aquafin. Lier heeft 116 kilometer riolering in beheer, zonder de geplande afkoppelingsprojecten mee te rekenen. De leeftijd van de leidingen en de bijhorende risico’s zijn uiteenlopend: van soms meer dan 100 jaar oud in de historische binnenstad tot nieuw aangelegde riolen.
Onderbouwde langtermijnvisie
“Tot nu brachten we de toestand van ons rioleringsnetwerk, zoals veel andere gemeenten, eerder ad hoc en curatief in kaart,” zegt Maarten Colaes, deskundige Infrastructuur van de stad Lier. “Dat kwam enerzijds door een versnipperd en beperkt budget voor inspecties en anderzijds door de werklast in de administratie, die een gecoördineerde aanpak vertraagde. Het onlangs falen van een oude riool onder een rijbaan met, gelukkig alleen maar, aanzienlijke fysieke schade, heeft de bewustwording rond de noodzaak van een structureel beheer aangescherpt. Het structureel rioolmanagementsysteem van Aquafin houdt ook een onderbouwde langetermijnvisie in door een partner met zeer uitgebreide ervaring in deze assets. Bovendien konden we gebruik maken van het schaalvoordeel dat een partner als Aquafin biedt als het aankomt op inspecties en ruiming van riolen.”
De stad voorziet in 2020 een budget van 100.000 euro voor de inspectie van de meest kritische leidingen en putcamera-inspecties op de grotere stelsels. Colaes: “Om de doelstellingen in het regeerakkoord te halen tegen 2027, zullen we dit budget de komende jaren nog meermaals moeten herhalen. En dat is enkel voor het in kaart brengen van de risico’s en het opstellen van een asset managementplan. Een aanzienlijk aandeel van het budget gaat naar slibruiming, nodig voor inspecties met een rijdende camera. Gerichte acties en herstelmaatregelen, investeringen dus, zijn nog niet inbegrepen. Hopelijk zet die verplichting voor alle gemeenten geen rem op de lopende investeringen om de vuilvracht op de waterlopen te reduceren!”
Onderbouwde langtermijnvisie
Lier zou het budget natuurlijk niet inzetten, mocht de stad niet de belangrijke meerwaarde van een structureel asset management zien. “Onder invloed van krimpende budgetten en steeds grotere eisen moet je als stad of gemeente klaar zijn om scherpere keuzes te maken voor de lange termijn,” stelt Colaes. “Zo moet je bijvoorbeeld bij de aanleg van een nieuwe riolering al rekening houden met een efficiënt en budgetvriendelijk onderhoud later om tot de laagste levensduurkost te komen. Het doel van asset management is om maximale waarde te creëren uit een asset, rekening houdend met de risico’s en de totale levenscycluskost. En dat past volledig in het duurzaamheidsbeleid dat we in Lier nastreven.”
|
Uit Aqua 2020/3, het magazine van Aquafin
| Foto's: © Aquafin |